Kanban + poziomowanie produkcji

W poprzednich artykułach dotyczących systemu kanban opisywałem, że karta kanban powinna być sygnałem inicjującym proces produkcji. Wskazywałem że kolejność realizacji sygnałów kanban powinna być realizowana wg. kolejki fifo. Co jednak gdy ilość sygnałów będzie zbyt dużo (z różnych źródeł) do realizacji? Jak uniknąć w takim przypadku przeciążeń gniazd roboczych?

Fifo może nie spełnić swojej roli. Rozwiązaniem w takim przypadku jest metoda poziomowania produkcji Heijunka. Polega ona wymieszaniu zamówień w taki sposób aby nie realizować dużego zamówienia z jednego gniazda roboczego, a wytwarzać po trochu elementy dla wszystkich gniazd.

Dla menedżerów lean, którzy zaakceptują pogląd, że wymieszanie realizacji zamówień może spowodować korzyści w całym strumieniu wartości, nadal pozostaje problem polegający na kontrolowaniu produkcji tak, aby prawdziwa heijunka była na stałe osiągnięta. Toyota kilka lat temu rozwiązała to zagadnienie w prosty sposób w formie skrzynki heijunka.

Skrzynka Heijunka

Z angielskiego “Heijunka box” ma poziome rzędy dla każdego członka rodziny produktów, gniazda roboczego, klienta lub innego odbiorcy. Posiada kolumny pionowe dla identycznych przedziałów czasu produkcji. Sygnały kanban umieszcza się w utworzonych szczelinach, proporcjonalnie do liczby elementów, które mają być zbudowane w danym typie produktu (lub dla danego odbiorcy) w interwale czasowym.

07:00 07:20 07:40 08:00 08:20 08:40 09:00
Materiał A 1 1 1 1 1 1 1
Materiał B 2 2 2 2 2 2 2
Materiał C 1 1 1 1
Materiał D 1 1 1 1 1
Materiał E 1 1

W powyższym przykładzie każda kolumna ma interwał 20 minut, a wartości w komórkach oznaczają ilość kart kanban. Praca rozpoczyna się o 7 rano wytwarzając materiał A. Strumień wartości powinien iść w dół kolumny tj w ciągu pierwszych dwudziestu minut zostanie zrealizowany jeden kanban materiału A, dwa kanbany materiału B, jeden C i jeden kanban materiału D. W ciągu następnych dwudziestu minut zrealizowany zostanie kanban materiału A, dwa kanbany materiału B i jeden materiału D. Po realizacji każdego z sygnałów kanban, wyprodukowane elementy powinny trafić do supermarketu.

Przy harmonogramowaniu produkcji w ten sposób należy wsiąść pod uwagę czas wymagany do produkcji jednostki materiału. W powyższym przypadku założono ze wyprodukowanie jednego produktu zajmuje 20minut, dlatego w pierwszej komórce znajduje się tylko jedna karta kanban. Wyprodukowanie materiału B zajmuje 10 minut dlatego w drugiej komórce można włożyć dwie karty kanban itd.

Przedstawiona w powyższym przykładzie skrzynka heijunka konsekwentnie wyznacza zapotrzebowanie w krótkich odstępach czasu, w tym przypadku dwadzieścia minut. Jest to przeciwieństwo do praktyki produkcji seryjnej polegającej na zwolnieniu zmiany dopiero po realizacji całej serii danego materiału. Skrzynka heijunka wymusza też mieszanie zamówień. Na przykład gwarantuje, że produkt D i produkt E są produkowane w stałym stosunku w małych partiach.

pon. wt. śr. czw. pt. sob. niedz.
Klient A 1 1 1 1 1 1 1
Klient B 2 2 2 2 2 2 2
Klient C 1 1 1 1
Klient D 1 1 1 1 1
Klient E 1 1

Rzędy mogą oznaczać zarówno typ materiału jak i odbiorcę materiału. W powyższej tabeli zamieściłem klientów jako odbiorców. Tabela wyrazie oznacza dla jakiego klienta będzie odbywała się produkcja. W poniedziałek produkowany będzie materiał dla klientów A, B, C i D. Dostawy do klienta powinny odbywać się po realizacji każdego sygnału kanban. Przy takim zmieszaniu zamówień każdy klient otrzyma fragment swojego zamówienia w stosunkowo krótkim czasie. Nie jest to możliwe w przypadku kolejkowania FIFO.

Przykłady skrzynek Heijunka

 
Źródło: http://kanbanbox.blogspot.com/
 
Źródło: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:HeijunkaBox.svg
 
Źródło: http://isoflex.com.br/produtos/heijunka/quadro-programacao-de-producao-heijunka-box/
 
Źródło: https://pl.pinterest.com/zharly/visual-factory/